కేబినెట్ కమిటీ ఆన్ సెక్యూరిటీ (సీసీఎస్) బుధవారం (2024 అక్టోబర్ 9) రెండు కీలక ఒప్పందాలకు ఆమోదం తెలిపింది. వీటిలో ఒకటి, అమెరికాలోని జనరల్ అటామిక్స్ సంస్థ నుండి 31 ఎంక్యూవీ-9బి హై ఆల్టిట్యూడ్ లాంగ్ ఎండ్యూరెన్స్ (హేఎల్ఈ) డ్రోన్ల కొనుగోలు ఒప్పందం కాగా, మరో ఒప్పందం దేశీయంగా రెండు అణు దాడి సామర్థ్యంతో కూడిన జలాంతర్గాములను (ఎస్సెస్‌ఎన్) నిర్మించేందుకు సంబంధించింది.
అమెరికా నుండి 31 MQ-9B డ్రోన్ల కొనుగోలు
అమెరికా రక్షణ విభాగం, జనరల్ అటామిక్స్ అరోనాటికల్ సిస్టమ్స్ ఇన్‌క్. (GA-ASI) సంస్థతో ఈ ఒప్పందాన్ని చేసుకుంది. ఈ ఒప్పందం ద్వారా భారత్ 31 ఎంక్యూవీ-9బి డ్రోన్లను కొనుగోలు చేస్తోంది, దీనికిగాను సుమారు $3.99 బిలియన్ (సుమారు రూ. 33,300 కోట్లు) ఖర్చు అవుతుంది. ఈ డ్రోన్లను భారత సైన్యం, వాయుసేన మరియు నౌకాదళం వినియోగించనున్నాయి.
MQ-9B డ్రోన్లు అధిక ఎత్తులో ఎక్కువ సమయం పాటు పయనించగలుగుతాయి (హై ఆల్టిట్యూడ్ లాంగ్ ఎండ్యూరెన్స్ UAVs). వీటిని గగనతలంలో వ్యూహాత్మక రక్షణ కార్యకలాపాలకు, మరియూ వివిధ రకాల మిషన్‌ల కోసం ఉపయోగించవచ్చు. డ్రోన్‌ సాంకేతికతలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అగ్రగామిగా ఉన్న ఈ డ్రోన్లు రహస్య సమాచార సేకరణ (ISR), నిఘా, గమనించడంలో శక్తివంతంగా ఉంటాయి.
ఈ ఒప్పందం కింద, జనరల్ అటామిక్స్ భారతదేశంలో ఒక గ్లోబల్ మెయింటెనెన్స్, రిపేర్ అండ్ ఓవర్హాల్ (ఎంఆర్‌వో) కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేయనుంది. ఇది భారతదేశంలో రక్షణ రంగ అభివృద్ధికి తోడ్పడటమే కాకుండా, భారతీయ సంస్థలకు అవకాశాలు కల్పిస్తుంది. ఈ ఎంఆర్‌వో కేంద్రం భారతదేశపు ఆఫ్సెట్ ఒప్పందాలకు కూడా సంబంధించి కీలక పాత్ర పోషించనుంది.
దేశీయంగా రెండు అణు దాడి జలాంతర్గాముల నిర్మాణం
సీసీఎస్ మరో ప్రధాన నిర్ణయం తీసుకుంది, అది దేశీయంగా రెండు అణు దాడి సామర్థ్యంతో కూడిన జలాంతర్గాములను (ఎస్సెస్‌ఎన్) నిర్మించేందుకు సంబంధించింది. ఈ జలాంతర్గాములు అధునాతన సాంకేతికతతో, సముద్ర తీర ప్రాంతాలలో రహస్యంగా చొరబడేందుకు మరియు శత్రువులను నియంత్రించేందుకు ఉపయోగపడతాయి. ఎస్సెస్‌ఎన్‌లు సముద్రంలో వ్యూహాత్మక రక్షణ కార్యకలాపాల్లో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.
దేశీయంగా ఈ జలాంతర్గాములను నిర్మించడం ద్వారా భారతీయ రక్షణ రంగానికి స్వావలంబన కల్పించడం, మరియు విదేశీ ఆధారితాన్ని తగ్గించడం లక్ష్యం. ఈ ప్రాజెక్ట్ పూర్తయ్యేందుకు కొన్ని సంవత్సరాలు పట్టే అవకాశం ఉన్నప్పటికీ, భారత రక్షణ రంగ అభివృద్ధిలో ఇది ఒక పెద్ద ముందడుగు. ఈ రెండు ఎస్సెస్‌ఎన్‌లు దేశీయంగా నిర్మితమైన జలాంతర్గాములలో అత్యంత అధునాతనమైనవి కావచ్చు.
రక్షణ రంగంలో భారతదేశం వృద్ధి
ఈ రెండు కీలక ఒప్పందాలు భారతదేశం రక్షణ రంగంలో తన సామర్థ్యాలను బలోపేతం చేసే దిశగా పెద్ద ముందడుగు అని భావిస్తున్నారు. ఇటీవల భారతదేశం అనేక ప్రతిష్టాత్మక రక్షణ ఒప్పందాలను కుదుర్చింది, వీటిలో ఇస్రో, డీఆర్డీఓ వంటి సంస్థలతో భాగస్వామ్యాలు కూడా ఉన్నాయి.
దేశీయంగా ఎస్సెస్‌ఎన్‌ల నిర్మాణం మరియు అమెరికా నుండి MQ-9B డ్రోన్ల కొనుగోలు ద్వారా భారతదేశం అంతర్జాతీయ స్థాయిలో తన రక్షణ సామర్థ్యాలను మరింతగా పెంచుకుంటోంది.